D.O. GETARIA

Getariako Txakolinak Gipuzkoako probintziako txakolin ekoizleak biltzen ditu, jatorri-deiturako erakunde kudeatzaileak ezarritako parametroetan egiten duten txakolina.

Antzinatik, ardoa eta, beraz, mahastia, modu batera edo bestera babestuta egon dira. 1397an jada, Getarian egin zen Gipuzkoako Kofradiaren Batzar Nagusian, probintziako lehen Ordenantzak onartu ziren eta, 18. puntuan, mahastiak suntsitzen zituztenei heriotza-zigorra mehatxatu zitzaien.

mendeetan zehar mahastia garatu zen eta 1509tik gutxienez mahasti-mozleen gremio bat (Podavines) ari da lanean Donostian, 400 bat gizonez osatua. mendean tokiko protekzionismo handieneko unea iristen da, ez hainbeste mahastizainari mesede egiteko, Gipuzkoan sartutako ardoa ordaindu beharraren isuritik probintzia babesteko.

mendearen amaieran izan zen Txakolin mahastiaren krisi handia hainbat arrazoirengatik: lege protekzionistak pixkanaka indargabetzea, atzerriko ardoak sartzea eta filoxera eta mildiua bezalako izurrite eta gaixotasunak agertzea.

mendeak biziraupena markatu zuen eta horrela 1980ko hamarkadara 21 hektarea mahastirekin (INDO 1982 Katastroa) bakarrik iritsi ziren, horietatik 3 Zarautzen eta gainerakoak Getarian. Mahastizain gutxi batzuek kudeatzen dituzten tamaina txikiko mahastiak Guztiek batera sektorea berritzeko lan bati ekin zioten, bai mahastietan, bai upategietan, 1989an behin betiko Jatorri Deituraren aitorpena lortzeko.